آقای مهدی مهریزی در کتاب مهدویت؛ رویکردها و چالشها، مباحث مهدویت را در سه سطح جا میدهد: سطح نخست مربوط به مُسَلمات است؛ مانند اینکه کسی از نسل پیامبر(ص)، برپایی عدل جهانی را بر عهده دارد. سطح دوم، باورهایی؛ مانند زنده و غایب بودن آن حضرت است که میتوان آنها را با ادلۀ استوار، اثبات کرد. در سطح سوم، موضوعات جزئی و سرشاخهای قرار دارند؛ مانند ازدواج و چگونگی زندگی کنونی آن حضرت که برای اثبات آنها ادلۀ محکم و کافی در دست نیست.
بنده میگویم: موضوعات مربوط به امام مهدی(ع) دو گونهاند:
گونۀ نخست، موضوعاتی که میتوان به روشنی از آنها سخن گفت و آنها را با دلیل نقلی معتبر و کمک عقل به خوبی و روشنی اثبات کرد. بنده نام اینها را باورهای استوار میگذارم.
گونۀ دوم، موضوعاتی هستند که سخنگفتن دربارۀ آنها یا هیچ پشتوانۀ عقلی و نقلی معتبری ندارد یا اگر دارد آنقدر محکم نیست که بتوان به آن تکیه زد. نام اینها را هم گذاشتهام باورهای سُست.
گونۀ نخست را باید، گفت و به پشتوانۀ ادلۀ روشن و محکمی دارند، پُرتوان از آنها دفاع کرد؛ ولی گونۀ دوم را باید کنار گذاشت. دامنزدن به این گونه، خرافهگرایی، داستانسرایی و حتی بیاعتقادی به امام مهدی(ع) را در پی دارد. پُرمُشتریبودن اینگونه مباحث سببشده تا برخی گویندگان و نویسندگان بجای محکمکردن باورها، ذهن مخاطب را با استناد به روایات نامعتبر، خوابها و داستانها، به سخنانی سست و باورهای لرزان سرگرم کنند.
از باورهای استوار
امام مهدی(ع) دوازدهمین امام معصوم و از نسل امام حسین(ع) و فرزند امام حسنبنعلی عسکری علیهماالسلام است (کافی، 1/533) که به شهادت آنان که او را دیدهاند (کمالالدین، 2/435) در سال 255 هجری قمری به دنیا آمده است (کافی، 1/514).
او در سال 260 هجری پس از شهادت پدر بزرگوارش، در حالی که تنها پنج سال داشت عهدهدار امامت شد و این شاید عجیب باشد؛ اما نه تنها عقل، آن را محال نمیداند؛ در امتهای گذشته نیز پیشینه دارد. خدای متعال، عیسى(ع) و یحیى(ع) را در خردسالى به پیامبرى برگزید (مریم/30) و حاکمیت داد (مریم/12) (ر.ک به الفصول المختاره، شیخ مفید، ص318).
آخرین پیشوای معصوم، از همان سال، همانگونه که پیشتر، معصومان دیگر از رسول خدا(ص) تا امام عسکری(ع) خبر داده بودند (کمالالدین، 1/287 و 409) از دیدۀ عموم نهان شد (غایب گشت). این مرحله از زندگی حضرت، دو بخش دارد: غیبت قصیرة و طویلة (کافی، 1/340) که از زمان شهادت امام عسکری(ع) یعنی سال 260 هجری آغاز شد و تا لحظۀ ظهور آن حضرت ادامه خواهد داشت. او روزی که ما تاریخش را نمیدانیم به خواست خدا ظهور خواهد کرد.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.