پیشگر

مقالات، واکاوی ها و دیدگاه های پژوهشی امید پیشگر

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «حجاب» ثبت شده است

خداترسی در داوری


(دربارۀ سخنی پخش‌شده از استاد شیخ حسین انصاریان)

شب گذشته دیدم آقایی با شگفتی و تلخی از سخنان آقای شیخ حسین انصاریان یاد می‌کند که بله شیخ حسین گفته است چیزی به بی‌حجاب‌ها نگویید و حکومت اینقدر به مردم فشار نیاورد.

واکنشی نشان ندادم؛ نه با آن آقا همراهی کردم و نه از شیخ دفاع. به هر حال شیخ، معصوم نیست؛ ممکن است نادرستی گفته باشد و یا به باوری رسیده باشد که دیگری، مخالف آن باشد. در این گونه مواقع، درست این است که اصل سخن را از منبعی مطمئن، همراه با پس و پیشش بشنویم و بعد اگر صلاحیت داشتیم داوری کنیم.
 اصل سخن را از پایگاه شیخ گرفتم و متنش را دقیق و کتابی نوشتم:

راه دین را باید باز گذاشت برای مردم؛ مانع نباید شد. مردم را نباید عصبانی کرد. به مردم نباید فشار آورده شود. در این دهۀ عاشورا یک مقدار به خانم‌هایی که نمی‌پسندید؛ بی‌حجاب‌اند؛ بدحجاب‌اند؛ فشار نیاورید؛ اینها بتوانند در این مجالس شرکت بکنند. یک کلمه از خدا به گوششان بخورد برمی‌گردند. خوبند خوب‌تر می‌شوند. با فشار نمی‌شود کسی را دیندار کرد؛ نمی‌شود(1).

آن چه بنده از این سخن می‌فهم تأکید شیخ بر کنارگذاشتن زور و اجبار برای دیندارکردن مردم است؛ همان که قرآن می‌فرماید (بقره:256) و نیز مدارا برای شرکت این افراد در مجالس حسینی به امید اثرپذیری آنهاست (ر.ک به کافی، ج2، ص44-45)؛ نه پذیرش بی‌حجابی و نه همراهی با منکران حجاب و نه مخالفت با ناهیان منکر. برشی‌شنیدن و بی‌صلاحیت و بی‌ترس از خدا داوری‌کردن نتیجه‌اش می‌شود بیرون‌کردن خودی‌ها از اردوگاه دوستان و راندن آنها به اردوگاه دشمنان.

گفتنی است اگر می‌خواهید نظر کسی را در مورد موضوعی بدانید هیچگاه به برشی از گفته یا نوشته او بسنده نکنید؛ به دیگر گفته‌ها و نوشته‌هایش دربارۀ آن موضوع نیز باید بنگرید و در پایان جمع‌بندی کنید. 
اگر کسی با اکتفا به همین تکه از سخنرانی یادشده گمان می‌کند آقای شیخ حسین انصاریان نظرش دربارۀ حجاب، همانی است که دشمنان اسلام می‌‌گویند؛ پیشنهاد می‌کنم این بخش از سخنرانی او را که برای همین دهۀ محرم است بشنود. خودم آن را شنیده و با دقت نوشته‌ام:

حالا [یعنی با دیدن وضعیت پیش‌آمده] فهمیدید وجوب حجاب را؟ فهمیدید؟ با طرحی که دشمن دارد که کل زنان شیعه را - دیگران که نیمه‌عریان‌ هستند - کل زنان و دختران شیعه را نیمه‌عریان، همه جا بریزید؛ مخصوصاً در اداره‌ها، در بانک‌ها، در پارک‌ها، در دانشگاه‌ها که تحریک بشوند مردان و گرگ شهوت کاری با آنها بکند که گناهان کبیرۀ ارتباط مرد و زن، پیش‌شان معمولی بشود؛ بی‌دین شوند. حالا وجوب حجاب روشن شد برایتان؟! من این را از طرح دشمن [یعنی برای خنثی‌کردن نقشه دشمن و شکست‌دادن او] می‌گویم که حجاب واجب است؛ و الا سورۀ احزاب و سورۀ نور را بخوانید آنجا که آیات، وجوب حجاب را علنی بیان کرده‌اند(2). 

 

کانال تلگرام : 

 

۰ نظر
امید پیشگر

دربارۀ یک برداشت نادرست

برخی، از سخنان مقام معظم رهبری و نیز شهید حاج قاسم سلیمانی که در ادامه می‌آورم؛ تأیید و پذیرش بی‌حجابی و بدحجابی را برداشت می‌کنند و در نهایت، نظام را به دوگانگی در رفتار در این باره متهم می‌کنند. بنده در این یادداشت نشان می‌دهم که این برداشت و آن نتیجه درست نیست.

 

آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب: 
در مراسم ماه رمضان، در شبهای اَحیاء ... زنها با ریختهای مختلف، قواره‌های مختلف، اشک می‌ریزند؛ من حسرت می‌خورم ‌به آن جور اشک‌ریختن (1). 
... خانمهایی بودند که در عرف معمولی به آنها می‌گویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد می‌ریزد. ... دل [آنها]، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباختۀ به این اهداف و آرمانهاست. او یک نقصی دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقصهای این حقیر باطن است؛ نمی‌بینند. گفتا شیخا هر آنچه گوئی هستم / آیا تو چنان که می‌نمایی هستی؟ ما هم یک نقص داریم، او هم یک نقص دارد (2). 


شهید سپهبد قاسم سلیمانی:
همون دختر کم‌حجاب، دختر منه (3)

 

می‌گویم: با دیدن کمی پیش و پس این سخنان روشن می‌شود که منظور این بزرگان، تأیید و پذیرش بی‌حجابی و یا بدحجابی نیست؛ بلکه منظور، نوع برخورد با این گونه افراد است. نمی‌خواهند بگویند بی‌حجابی و بدپوششی، خوب است؛ خیر؛ می‌خواهند بگویند نوع برخورد با اینها که مرتکب این گناه هستند باید دوستانه باشد؛ باید با آنها مدارا کرد و ایشان را به سوی خوبی و درستی کشاند. با این که کار بانوان یادشده درست نیست؛ ولی نباید آنها را رنجاند و از خود راند. نباید آنها را تنها برای این ظاهری که دارند متهم به بی‌دینی و ضدیت با انقلاب کرد. 

 

با درنگ در همان سخنان، می‌توان به فهم درست رسید.
مقام معظم رهبری: حجاب یک ضرورت شریعتی است؛ شریعت است؛ ضرورت شرعی است؛ یعنی هیچ تردیدی در وجوب حجاب وجود ندارد ... یک واجب شرعی است که باید رعایت بشود (همان 1).
با این نگاه و با این روحیه [: با روی خوش، با سماحت، با مدارا] برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم می‌کند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت (همان 2).
شهید سلیمانی: [دختر کم‌حجاب،] دختر ماست؛ دختر جامعه ماست؛ ما باید با رابطه صمیمی [با او برخورد کنیم] (همان 3).

بنابراین منظور این است: او را یکی از اعضای خانواده خود بدانیم که به هر دلیل گرفتار این نادرستی شده است و ما وظیفه داریم ضمن مهرورزی با او، اگر شد و توانستیم به او کمک کنیم نادرستش را درست کند.

بر این پایه هیچ تعارض و ستیزی میان گفته‌ها و رفتارهای این بزرگواران در موضوع حجاب نیست.

سیمای جمهوری اسلامی هم اگر در مانند راهپیمایی‌ها و انتخابات دوربین را روی چنین بانوانی می‌برد این معنایش تأیید بدحجابی آنها نیست؛ تأیید کار خوب آنهاست و در اصل می‌خواهد به بدخواهان نشان دهد اینهایی را که گمان می‌کنید در جبهه شما هستند؛ بدانید و ببینید که به فرمایش مقام معظم رهبری دل در گرو جبهه اسلام و انقلاب دارند.

 

کانال تلگرام : 

 

 

۰ نظر
امید پیشگر

دربارۀ حضرت زینب سلام الله علیها

الف. داشته‌های ما دربارۀ حضرت زینب(س) 

داشته‌های پذیرفتنیِ ما دربارۀ حضرت زینب(س) به این گستردگی که برخی می‌پندارند و می‌گویند نیست. تاریخ ولادت و رحلت، چرایی وفات، محل دفن و برخی دیگر از آنچه که دربارۀ آن بانوی عظیم‌الشأن می‌گویند؛ یا گمان و احتمال است؛ چون مدرک معتبری ندارد و یا ساختگی است؛ چون هیچ مدرکی برای آنها در دست نیست؛ مانند نمونه‌های زیر:

 

1. امام حسین(ع) به زینب(س) فرمود: خواهرم مرا در نماز شب، فراموش نکن.
2. زینب(س) شب یازدهم یا در برخى منازلِ راه شام، نماز شبش را نشسته خواند.
3. زینب(س) هنگامى که به مدینه بازگشت، شوهرش، عبداللّه، او را نشناخت.
4. زینب(س) رو به جسد برادر گفت: «آیا تو پسر پدر  منى؟»  آن گاه گفت: «خداوند! این قربانى اندک را از ما بپذیر.»
5. زینب(س) سرش را به چوب مَحمل زد و اشعارى خواند که با این بیت، آغاز می‌شود: «اى هلالى که کامل نشد.»
6. زینب(س) در کودکى آرام نمی‌گرفت. قنداقۀ او را در دامن حسین(ع) گذاشتند و آرام شد. (برای دیدن این نمونه‌ها و بیشتر، بنگرید به  دانشنامه امام حسین(ع) بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ، ج‏8، ص420 تا 430)

 

خاستگاه این سخنان نامعتبر، گاه کتابهای نامعتبری مانند «وفیات الأئمه» و «اخبار الزینبات» است و گاه سخنان ساختگیِ برخی گویندگان و نویسندگان.

 

در برابر این گفته‌های نامعتبر، گزارش‌هایی وجود دارد که از اعتبار قابل قبولی برخوردارند؛ مانند:

1. سخنرانى زینب(س) در میان کوفیان‏؛ أمالی شیخ مفید، ص321.
2. ماجرای رویارویی زینب(س) با ابن‌زیاد؛ الارشاد، 2/115.
3. گفت‌و‌گوی تند زینب(س) و یزید؛ الارشاد، 2/121.
4. سخنرانى زینب(س) در مجلس یزید؛ الملهوف، ص215.

 

ب. دربارۀ کتاب «اخبار الزینبات»

بخشی از اخباری که امروز دربارۀ حضرت زینب(س) گفته می‌شود تنها مدرکش، کتاب «اخبار الزینبات» است. 

کتاب، گزارشی است تاریخی از احوال حضرت زینب کبری(س) و معرفی اجمالی چندین تَن از زنان سادات و غیر سادات که نام آنها زینب می‏‌باشد. بعضی از این زنان، فرزندان پیامبر(ص) و بعضی از آنها جزء زنان پیامبر(ص) و برخی دیگر از آنها از فرزندان ائمه(ع) و بعضی دیگر از آنها از غیر هاشمیات‌‏اند. بیشترین مباحث کتاب، مربوط به حضرت زینب کبری، دختر حضرت علی (ع) و زندگی، وفات و مزار اوست.

کتاب اخبار الزینبات را به یحیی بن حسن عُبُیدلی (م 277ق) دانشمند شیعی، صاحب کتاب «نسب آل ابی طالب» (رجال نجاشی، ش1189) نسبت داده‌اند؛ اما این نسبت درست نیست. پژوهشگر ارجمند آقای سیدحسن فاطمی در مقالۀ «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات» ساختگی‌بودن این کتاب را نشان داده است.

 

ج. نقد خبری دربارۀ حضرت زینب(س)

اخبارِ نامعتبر را جز برای پژوهش و بررسی، نباید نقل کرد. مهم‌ترین دلیلِ آن از نظر بنده، برداشتهای نچسب و نادرست برخی، از این اخبار و بعد انتساب آن به دین است. اینجا تنها به یک مورد بسنده می‌کنم. دربارۀ حضرت زینب(س) گویند:

«هنگامى که می‌خواست به زیارت جدّش رسول خدا(ص) برود، شبانه از خانه بیرون می‌رفت در حالی‌که برادرش حسن(ع) در سمت راست و برادر دیگرش حسین(ع) در سمت چپ و پدرش امیرمؤمنان(ع) پیش رویش راه می‌رفتند و هنگامی که به مقصد نزدیک می‌شدند، امام على(ع) پیش افتاده و نور چراغ‌ها را کم می‌کرد. یک‌بار امام حسن(ع) چرایی این کار را از پدر پرسید؟ امام پاسخ داد: می‌ترسم کسى به خواهرت زینب نگاه کند.» (وفیات الائمة، 435، زینب الکبری، 22، تراجم أعلام النساء، 2/169، ...)

 

می‌گویم:
1. عُمرِ این خبر به صد سال هم نمی‌رسد؛ یعنی اثری از آن در منابع اولیه و ثانویه و حتی بیش از یک قرنِ گذشته دیده نمی‌شود.
2. خبر، فاقد سند است و جز «یحیی مازنی» نام دیگری در سند وجود ندارد.
3. محتوای خبر، عادی به نظر نمی‌رسد به ویژه آن که چنین روشی را در زندگی آن بانو و حتی حضرت فاطمه(س) نیز نمی‌‌بینیم. 

 

چه بسیار کسانی که با استناد به چُنین اخبارِ نامعتبر، بایدها و نبایدهایی را به نام دین، وارد زندگی مردم کرده به آنها توصیه می‌کنند برای دینداری بهتر باید اینگونه باشند.

 

کانال تلگرام : 

۱ نظر
امید پیشگر

مقدار پوشش واجب برای بانوان

در مورد حجاب واجب، کافى است که زن بدن خود را جز صورت و دست تا مچ به هر وسیله‌اى که مى‌تواند بپوشاند و لباس خاصّى شرط نیست؛ ولى پوشیدن لباسهاى تنگ و چسبان و همچنین لباسهاى زینتى اشکال دارد (رسالۀ آیت‌الله مکارم شیرازی، مسئله 2090).

اگر از روز نخست، بر همین حکم ساده؛ پا می‌فشردیم و در عمل، با سلیقه‌ورزانِ افراطی و تفریطی در پیاده‌کردن حجاب، برخورد می‌کردیم به گمانِ نزدیک به یقین، امروز در وضعیت مناسبی از حجاب قرار داشتیم. پیشتر دربارۀ حجاب اسلامی نوشته‌ام برای نمونه بنگرید به یاددادشت کدام حجاب، اسلامی است؟ که در آن نمایی از نظر مقام معظم رهبری، آیت الله خامنه‌ای را نشان داده‌ام.

در این باره، خواندن مقالۀ حدودشناسی حجاب و پوشش اسلامی از منظر آیت الله مکارم شیرازی، بسیار سودمند است.

 

کانال تلگرام : 

۰ نظر
امید پیشگر