بسم الله الرحمن الرحیم
✅ کیفیت «رحلت» رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم
🔵 چکیده
گاهی بیان می شود که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم توسط یک یا دو تن از زنان خود، توسط سمی که در دارو به او خورانده اند، به شهادت رسیده است. مستمسک این افراد روایت مرسله ای است از تفسیر عیّاشی. گویا تمسک به این مرسله، به جهت إعطای مقام شهادت به پیامبر صورت گرفته، غافل از این که رسول خدا به شهادت قرآن، دارای مقام شهادت اند (بقره/ 143 و نساء/ 41 و نحل/ 89 و حج/ 78) و نیازی به اثبات رحلت ایشان بوسیله ی شهادت نیست. نویسنده ی این نوشتار پس از ذکر کاربرد نوع رحلت برای پیامبر در لسان قرآن و روایات، به بررسی شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بوسیله ی خوراک زهرآلود که زن یهودی برای ایشان فراهم کرده بود، با جستجو در منابع سنّی و شیعه، این موضوع را تأیید می کند که پیامبر خدا در سال هفتم هجری در خیبر، مسموم شده که بر اثر آن سم، در سال یازدهم هجری به شهادت می رسند. اما نویسنده نتوانست دلیل اطمینان بخشی بر توطئه ی بعضی از زنان پیامبر در مسموم کردن ایشان، بدست آورد.
بنابراین وقتی از کلمه ی «رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم» استفاده می کنیم، منظور ما شهادت ایشان بوسیله ی خوراک مسموم توسط زن یهودیه ی خیبریه است، نه رحلت بوسیله ی مرگ طبیعی ـ چنانکه مرحوم شیخ مفید معتقد است ـ و نه مسموم شدن بوسیله ی داروئی که بعضی از زنان او به ایشان داده اند، چنانکه بعضی از شیعیان معتقدند.
✳️ (عناوین بحث:)
🔵 مقدمه؛ استعمال نوع رحلت در آیات قرآن برای رسول خدا
🔵 آیا پیامبر کشته شده است؟
🔵 روایات سنّی
🔵1. صحیح بخاری، کتاب الجزیة و الموادعة، باب 7- باب إِذَا غَدَرَ الْمُشْرِکُونَ بِالْمُسْلِمِینَ هَلْ یُعْفَى عَنْهُمْ؟، حدیث 3169
🔵 2. صحیح بخاری (حدیث 3169 و 5777)
🔵 3. صحیح بخاری، کتاب الهبة و فضلها و التحریض علیها، باب 28- باب قَبُولِ الْهَدِیَّةِ مِنَ الْمُشْرِکِینَ، حدیث 2617
🔵 4. صحیح مسلم، کتاب السلام، باب 18- باب السَّمِّ، حدیث 5834)
🔵 5. تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر والأعلام، جلد 1، ص 523
🔵 روایات شیعه
🔵 1. بصائر الدرجات، جلد 1، ص 503، حدیث 5
🔵 2. بصائر الدرجات، جلد 1، ص 503، حدیث 6
🔵 همدستی دیگران در به شهادت رساندن پیامبر
🔵 1. تفسیر عیّاشی، ج 1، ص 200، روایت 152
🔵 دارو دادن با اکراه به پیامبر
🔵 1. صحیح بخاری، کتاب المغازی، باب 83- باب مَرَضِ النَّبِىِّ - صلى الله علیه [و آله] وسلم - وَوَفَاتِهِ، حدیث 4458
🔵 2. صحیح مسلم، کتاب السلام، باب 27- بابُ کَرَاهَةِ التَّدَاوِى بِاللَّدُودِ، حدیث 5891
🔵 نظر مرحوم شیخ صدوق و مفید درباره ی کیفیت وفات معصومان
✅ نتیجه
در منابع شیعه و سنّی روایاتی دالّ بر شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بوسیله ی کتف و ذراع زهرآلود گوسفندی بریان، که توسط زنی یهودی در روز خیبر به او هدیه کرده بود، وارد شده است. این روایات در منابع سنّی از نظر سندی صحیح و از نظر متنی دلالت تام بر مدعا دارند. در منابع شیعه نیز می توان به صدور آنها اطمینان پیدا کرد، چنانکه در روایت محاسن و کافی، مسموم شدن رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم توسط زن یهودی، با سند صحیح روایت شده است. اما سند مورد اعتمادی از این که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم توسط دو نفر از زنان خود، بوسیله ی خوردن دارو مسموم شده، در دسترس نیست. البته روایتی در منابع صحیح سنّی وجود دارد که بعضی از زنان پیامبر در زمان بیماری او، با اکراه به حضرت، دارو خورانده است (صحیح بخاری، کتاب المغازی، باب 83- باب مَرَضِ النَّبِىِّ صلى الله علیه [و آله] وسلم وَ وَفَاتِهِ، حدیث 4458 و صحیح مسلم، کتاب السلام، باب 27- باب کَرَاهَةِ التَّدَاوِى بِاللَّدُودِ، حدیث5891). اما این روایات نمی تواند مستند صحیحی برای ادعای مسموم کردن ایشان توسط فرد دارو دهنده باشد. (والله العالم بحقائق الأمور).
محمد ذکاوت صفت ـ قم ـ 18 آبان 1397 (اول ربیع الأول 1440) برگرفته از کانال ایشان
